Bạn không hề xui xẻo, bạn chỉ đang 'gieo hạt' cho may mắn của mình thôi

11 giờ đêm. Ánh sáng xanh yếu ớt từ màn hình điện thoại hắt lên gương mặt mệt mỏi của bạn. Tay lướt vô định trên News Feed. Và rồi, nó hiện ra. Cậu bạn cùng đại học khoe chiếc chìa khóa xe hơi mới cáu cạnh. Cô bạn đồng nghiệp cũ vừa check-in ở một resort sang chảnh, ăn mừng được thăng chức. Một người bạn khác vừa thông báo nhận được học bổng toàn phần. Lòng bạn chợt thắt lại, một cảm giác quen thuộc đến não nề. Câu hỏi cũ rích lại vang lên trong đầu: "Tại sao họ may mắn thế, còn mình thì sao?".

Giữa bộn bề công việc, áp lực và những kỳ vọng chưa thành hình, cảm giác mình là người duy nhất bị "vận may" bỏ lại phía sau thật dễ khiến chúng ta chênh vênh. Chúng ta nhìn vào thành công của người khác và tự hỏi liệu những nỗ lực thầm lặng của mình có đang đi vào ngõ cụt. Liệu có phải mình đã sai ở đâu đó, hay đơn giản là mình "không có số may mắn"? Nhưng nếu tôi nói với bạn rằng, "vận may" mà bạn đang khao khát thực ra không phải là một món quà từ trên trời rơi xuống, mà là một khu vườn mà chính bạn có thể vun trồng? Nếu tôi nói rằng, bạn không hề xui xẻo, bạn chỉ đang trong giai đoạn âm thầm "gieo hạt"?

Chúng ta đang nhìn vào đỉnh của một tảng băng trôi?

Thứ đầu tiên cần làm rõ trong hành trình tạo ra may mắn của chính mình là phải hiểu đúng về "vận may" của người khác. Những gì chúng ta thấy trên mạng xã hội chỉ là một lát cắt hoàn hảo, được chọn lọc và tô vẽ cẩn thận.

Bề nổi lấp lánh ai cũng thấy

Bề nổi đó là khoảnh khắc nhận giải thưởng, là bức ảnh nụ cười rạng rỡ bên cạnh một thành tựu, là dòng trạng thái thông báo tin vui. Nó chớp nhoáng, đẹp đẽ và tạo ra một ảo ảnh về sự thành công dễ dàng. Chúng ta dễ dàng kết luận rằng họ tài năng bẩm sinh, có "quý nhân phù trợ", hoặc đơn giản là gặp thời. Những suy nghĩ này, dù vô tình, lại gặm nhấm sự tự tin và làm chùn bước nỗ lực của chính chúng ta.

Phần chìm của nỗ lực và nước mắt

Nhưng bên dưới bề mặt lấp lánh đó là một tảng băng khổng lồ, phần chìm mà không ai khoe ra. Đó là hàng trăm đêm thức trắng để hoàn thành dự án. Là hàng chục email xin việc bị từ chối phũ phàng. Là những lần thử nghiệm thất bại, phải làm lại từ đầu trong câm lặng. Đó là những ngày cuối tuần phải hy sinh cho việc học thêm một kỹ năng mới, trong khi bạn bè đang vui vẻ tụ tập. Đó là những giọt nước mắt của sự nản lòng, của cảm giác đơn độc, của những lúc muốn buông xuôi tất cả. Nỗ lực và thành công là một cặp bài trùng, nhưng phần nỗ lực thì thường vô hình.

Thành công của họ không phải là một cú nhảy vọt, mà là kết quả của hàng ngàn bước đi nhỏ bé, kiên trì mà chúng ta không hề hay biết. Hiểu được điều này không phải để hạ thấp thành tựu của người khác, mà là để giải thoát bản thân khỏi áp lực của sự so sánh độc hại và bắt đầu nhìn nhận hành trình của mình một cách công bằng hơn.

Đừng chờ may mắn gõ cửa, hãy tự mình gieo trồng

Thay vì nhìn may mắn như một yếu tố ngoại cảnh không thể kiểm soát, hãy thử xem nó như một cái cây. Một cái cây cần hạt giống tốt, cần được tưới nước, chăm bón đều đặn và cần thời gian để lớn lên. May mắn trong sự nghiệp và cuộc sống cũng vận hành theo cách tương tự.

"Gieo hạt" - Hành trình của những bước chân nhỏ bé, thầm lặng

"Gieo hạt" chính là những hành động phát triển bản thân nhỏ bé, đều đặn mà bạn thực hiện mỗi ngày, ngay cả khi chưa ai công nhận và chưa thấy kết quả tức thì. Đó có thể là:

• Dành 30 phút mỗi tối để đọc một cuốn sách chuyên ngành.
• Tham gia một khóa học online miễn phí về kỹ năng bạn còn yếu.
• Viết một bài chia sẻ kiến thức lên blog cá nhân hoặc LinkedIn, dù chỉ có vài người đọc.
• Chủ động kết nối, mời một người có kinh nghiệm trong lĩnh vực bạn ngưỡng mộ đi cà phê.
• Nhận một dự án nhỏ, thậm chí không có thù lao, để làm đẹp portfolio và tích lũy kinh nghiệm thực tế.

Những "hạt mầm" này có vẻ không đáng kể, nhưng chúng chính là nền tảng đang được xây dựng một cách âm thầm. Mỗi hạt mầm là một mảnh ghép kiến thức, một mối quan hệ tiềm năng, một bằng chứng về năng lực của bạn. Chúng đang tạo ra một "bề mặt may mắn" rộng lớn hơn, để khi cơ hội trong cuộc sống xuất hiện, nó có chỗ để "hạ cánh".

"Tưới nước" - Nguồn năng lượng từ niềm tin và sự kiên định

Gieo hạt thôi chưa đủ, cái cây cần nước để nảy mầm và phát triển. "Nước" ở đây chính là sức mạnh tinh thần, là sự kiên trì và niềm tin vào bản thân ngay cả trong những giai đoạn khô cằn nhất – khi bạn cảm thấy mọi nỗ lực đều vô ích.

Trong tâm lý học, điều này liên quan mật thiết đến hai khái niệm cực kỳ quan trọng:

• Tư duy phát triển (Growth Mindset): Đây là lý thuyết nổi tiếng của nhà tâm lý học Carol Dweck. Người có tư duy phát triển tin rằng trí thông minh và tài năng có thể được rèn luyện và phát triển thông qua cống hiến và làm việc chăm chỉ. Họ xem thử thách là cơ hội để học hỏi, thay vì là bài kiểm tra năng lực không thể thay đổi. Chính tư duy này giúp bạn không bỏ cuộc sau vài lần thất bại, mà xem đó là phản hồi quý giá để "tưới nước" cho khu vườn của mình tốt hơn.
• Tâm điểm kiểm soát nội tại (Internal Locus of Control): Những người có tâm điểm kiểm soát nội tại tin rằng họ là người cầm lái cuộc đời mình. Họ tin rằng kết quả họ nhận được (cả tốt và xấu) phần lớn là do hành động, nỗ lực và quyết định của chính họ, chứ không phải do may rủi hay các yếu tố bên ngoài. Niềm tin này giúp bạn có trách nhiệm với việc "tưới nước" cho cái cây của mình mỗi ngày, thay vì ngồi chờ "trời mưa" (chờ may mắn tự đến).

Tưới nước chính là việc bạn tự nhủ "cố thêm chút nữa" vào những buổi tối mệt rã rời, là ăn mừng những tiến bộ nhỏ bé của bản thân, là tìm kiếm sự động viên từ những người tin tưởng bạn, và quan trọng nhất, là không ngừng tin rằng những hạt mầm mình gieo rồi sẽ có ngày nảy mầm.

Câu chuyện "may mắn" của Minh: Cái giá của 2 năm chuẩn bị cho một cơ hội

Minh, 28 tuổi, từng là một nhân viên hành chính-nhân sự điển hình. Công việc 8 tiếng một ngày, lặp đi lặp lại những bảng chấm công, hợp đồng lao động, và các giấy tờ nhàm chán. Đồng lương ổn định, công việc nhàn hạ trong mắt gia đình, nhưng sâu thẳm bên trong, Minh cảm thấy ngọn lửa sáng tạo của mình đang lụi dần. Cậu luôn bị cuốn hút bởi những chiến dịch marketing thông minh, những câu chuyện thương hiệu đầy cảm xúc. Ước mơ chuyển sang ngành marketing sáng tạo nhen nhóm, nhưng rào cản thì quá lớn: không kinh nghiệm, không bằng cấp liên quan, không mối quan hệ.

Quyết định rẽ hướng và những "hạt mầm" đầu tiên trong đêm

Thay vì than vãn, Minh bắt đầu "gieo hạt". Sau giờ làm, trong khi đồng nghiệp về nhà nghỉ ngơi, cậu lao vào các khóa học marketing online trên Coursera, HubSpot. Cậu đọc ngấu nghiến những cuốn sách kinh điển về quảng cáo, branding. Cậu tạo một blog cá nhân, tập tành phân tích các chiến dịch quảng cáo mà mình yêu thích, dù ban đầu chỉ có vài người bạn vào đọc và bình luận. Mỗi bài viết, mỗi chứng chỉ online hoàn thành là một "hạt mầm" nhỏ được gieo xuống mảnh đất cằn cỗi của sự nghiệp.

Hành trình "tưới tắm" bằng mồ hôi, hoài nghi và cả những lời can ngăn

Đây là giai đoạn khó khăn nhất. Quá trình "tưới nước" thực sự là một thử thách về ý chí. Gia đình Minh không hiểu, họ chỉ lo con trai mình "ôm đồm", "mơ mộng viển vông" thay vì tập trung vào công việc ổn định hiện tại. "Làm mấy cái đó có ra tiền không?" là câu hỏi cậu nghe thường xuyên nhất. Đã có lúc Minh nản lòng, đặc biệt là khi cậu xin làm cộng tác viên cho vài dự án nhỏ để lấy kinh nghiệm và chỉ nhận được cái lắc đầu vì "chưa có kinh nghiệm thực tế".

Để xây dựng portfolio, Minh chấp nhận làm miễn phí. Cậu giúp một quán cà phê nhỏ của người bạn thiết kế lại fanpage, chạy vài chiến dịch quảng cáo nhỏ. Cậu tự mày mò dựng video, viết content, đo lường hiệu quả. Có những đêm cậu thức đến 2 giờ sáng chỉ để tìm hiểu một thuật toán mới của Facebook. Cảm giác mệt mỏi, tự ti và hoài nghi về con đường mình chọn là người bạn đồng hành thường trực. Đó là giai đoạn mà sự vượt qua cảm giác tự ti trở thành bài học lớn nhất.

Khi "mầm đã nảy" - Khoảnh khắc sự chuẩn bị gặp đúng người, đúng thời điểm

Sau gần 2 năm miệt mài như vậy, "vận may" bất ngờ xuất hiện. Một người quen cũ thời đại học, hiện đang là trưởng phòng marketing của một công ty startup, tình cờ thấy những bài phân tích và các dự án nhỏ Minh chia sẻ trên LinkedIn. Anh ta đã theo dõi Minh một thời gian, ấn tượng bởi sự đam mê và những nỗ lực tự thân của cậu. Công ty anh đang cần một người "máu lửa", có tư duy sáng tạo và không ngại học hỏi – những phẩm chất mà portfolio "cây nhà lá vườn" của Minh thể hiện rõ hơn bất kỳ tấm bằng nào.

Một buổi cà phê, một buổi phỏng vấn, và Minh nhận được công việc mơ ước. Mọi người xung quanh trầm trồ: "Minh may mắn thật!". Nhưng họ không thấy 2 năm ròng rã cậu đã âm thầm "gieo hạt" và "tưới nước". Cơ hội đó không phải từ trên trời rơi xuống. Nó đến vì Minh đã chuẩn bị sẵn một "mảnh đất" màu mỡ để nó có thể bén rễ. "Cú hích may mắn" ấy chính là phần thưởng cho hàng trăm giờ nỗ lực không ai ghi nhận. Đó là một câu chuyện truyền cảm hứng về việc tự tạo ra may mắn.

Vậy làm sao để bạn bắt đầu khu vườn của riêng mình?

Câu chuyện của Minh cho thấy may mắn không phải là một đích đến, mà là một quá trình. Bạn cũng có thể bắt đầu quá trình đó ngay từ hôm nay, bằng những hành động cụ thể.

Nhận diện "hạt mầm" tiềm năng của bạn

Hãy ngồi xuống và tự hỏi bản thân một cách chân thành:

• Kỹ năng nào, nếu có, sẽ mở ra một cánh cửa mới trong sự nghiệp của mình? (Ví dụ: Digital Marketing, Phân tích dữ liệu, Thiết kế đồ họa...)
• Chủ đề nào khiến mình tò mò đến mức có thể đọc về nó hàng giờ không chán?
• Mình có thể bắt đầu hành động nhỏ nhất nào ngay hôm nay? (Đọc 10 trang sách? Xem một video hướng dẫn 15 phút? Viết 200 chữ về một ý tưởng?)

Đừng nghĩ đến những thứ quá lớn lao. Hãy bắt đầu với một "hạt mầm" nhỏ, dễ thực hiện để tạo đà.

Xây dựng thói quen "tưới nước" bền bỉ

Biến việc "gieo trồng" thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của bạn. Hãy cam kết với bản thân, ví dụ như "mỗi ngày dành 45 phút cho việc học kỹ năng X". Sử dụng sức mạnh của thói quen để vượt qua sự lười biếng và nản lòng. Và quan trọng nhất, hãy ghi nhận và ăn mừng những tiến bộ nhỏ. Hoàn thành một chương sách? Hãy tự thưởng cho mình một ly trà sữa. Viết xong một bài blog? Hãy tự hào chia sẻ nó. Việc công nhận nỗ lực của chính mình là cách "tưới nước" hiệu quả nhất cho niềm tin vào bản thân.

Khu vườn tương lai đang chờ hạt mầm của bạn hôm nay

Nếu bạn vẫn đang đọc đến đây, có lẽ cảm giác "xui xẻo" và chênh vênh ban đầu đã phần nào vơi đi. Hãy nhớ rằng, con đường của mỗi người mỗi khác, và việc so sánh hành trình của mình với "chương cuối" trong sách của người khác là điều bất công nhất bạn có thể làm với bản thân. Thay vào đó, hãy tập trung vào khu vườn của riêng bạn và ghi nhớ 3 điều cốt lõi này:

1. May mắn là phần thưởng cho người có sự chuẩn bị. Nó không phải là phép màu, mà là nơi sự nỗ lực công phu gặp được một cơ hội, dù là nhỏ nhất.
2. Nỗ lực của bạn hôm nay là hạt giống cho cơ hội ngày mai. Mỗi giờ bạn học, mỗi kết nối bạn xây dựng, mỗi thất bại bạn đứng dậy đều là một hạt mầm vô giá cho tương lai.
3. Tin vào bản thân là nguồn nước quý giá nhất. Đó không phải là sự tự tin hão huyền, mà là sức mạnh giúp bạn tiếp tục chăm bón cho khu vườn của mình trong những ngày khô hạn và mệt mỏi nhất.

Hành trình nỗ lực và thành công không phải lúc nào cũng trải hoa hồng, sẽ có những lúc bạn muốn bỏ cuộc, như Minh đã từng. Nhưng hãy tin rằng, những gì bạn đang làm hôm nay, dù thầm lặng và nhỏ bé, đều đang kiến tạo nên "vận may" của chính bạn sau này.

Vậy hôm nay, bạn sẽ gieo hạt mầm nhỏ nào cho khu vườn tương lai của mình?